Wg Nowak Ćwiczenia usprawniające
- METODA SŁUCHOWA - polega na osłuchiwaniu dziecka z prawidłową wymową głoski oraz dążeniu do uwrażliwienia słuchu dziecka na różnicę między wymową poprawną a niepoprawną (można wykorzystać nagrania magnetofonowe).
- METODA WZROKOWA - polega na demonstrowaniu przed lustrem układu języka i warg podczas wymawiania głoski, dziecko obserwując stara się naśladować ruch artykulatorów.
-
METODA DOTYKU I CZUCIA SKÓRNEGO - polega na przykładaniu ręki dziecka do miejsc, w których czuje drżenie lub strumień powietrza np.
- przy bezdźwięczności przykładamy rękę dziecka do krtani, policzków, na czubek głowy lub wkładamy palce wskazujące do otworów usznych;
- przy głoskach zwartych [p] [b] [t] [d] [k] [g], zwarto-szczelinowych [c] [dz] [cz] [dż] [ć] [dź] i szczelinowych [f] [v] [s] [z] [sz] [ż] [ś] [ź] [ch] dłoń dziecka przybliżona do naszych ust pomaga wyczuć różnice w sile wydychanego powietrza.
- METODA WYJAŚNIANIA POŁOŻENIA NARZĄDÓW MOWY - polega na objaśnianiu jak ułożyć artykulatory aby uzyskać prawidłowe brzmienie głoski np. w przypadku głoski [sz] należy unieść język do góry, wysunąć zaokrąglone wargi do przodu i wypuścić powietrze przez zbliżone zęby.
- METODA MECHANICZNA - polega na używaniu urządzeń wspomagających dla uzyskania czysto brzmiących głosek np. szpatułek, sond, smoczków ortodontycznych, korektora do rotacyzmu itp.
METODA PRZEKSZTAŁCEŃ ARTYKULACYJNYCH - polega na wymawianiu prawidłowej głoski, równocześnie wykonując z góry ustalone ruchy narządów artykulacyjnych, prowadzi to do uzyskania nowej, wcześniej źle realizowanej głoski np.
A -> M zwierając wargi podczas artykulacji A otrzymujemy M
U -> W przyciskając dolną wargę do górnych zębów w czasie artykulacji U uzyskujemy W
Inne przykłady przekształceń artykulacyjnych można znaleźć w pozycji Hanny Rodak "Terapia dziecka z wadą wymowy" Wyd. Pol. Fundacji Zaburzeń mowy, Warszawa 1992