logopedia.net.pl

Typologia dysleksji

Typy dysleksji w zależności od dominującego zaburzenia.

  1. Dysleksja typu wzrokowego ; występują przede wszystkim zaburzenia percepcji wzrokowej i pamięci wzrokowej.

    Objawy:

    • trudności w zapamiętywaniu liter,
    • mylenie liter podobnych pod względem kształtu lub inaczej położonych w przestrzeni,
    • kłopoty w orientacji na mapie i nauce geometrii,
    • rysunki uproszczone pod względem formy, chociaż treść może być bogata.
  2. Dysleksja typu słuchowego ; występują zaburzenia percepcji słuchowej i pamięci słuchowej, często powiązane z zaburzeniami językowymi.

    Objawy:

    • niewykształcenie słuchu fonemowego,
    • trudności w rozróżnianiu głosek o podobnym brzmieniu,
    • trudności w analizie i syntezie głoskowo-fonemowej,
    • w pianiu ze słuchu często opuszczane są litery, albo dodawane, przestawiane.
  3. Dysleksja integracyjna ; rozwój funkcji percepcyjnych badanych w izolacji jest zgodny z wiekiem, natomiast zaburzony jest proces integrowania bodźców napływających z różnych zmysłów.

    Objawy:

    • trudności z przekodowywaniem fonemów na grafemy i odwrotnie.

Typy dysleksji w zależności, która półkula dominuje w procesie czytania

wg D. Bakker

  1. Dysleksja typu P (perceptual); wiąże się z niedostateczną aktywizacją lewej półkuli (językowej).

    Objawy:

    • popełnianie wielu błędów czasowych w czytaniu, zacinanie się, czytanie wolne.
  2. Dysleksja typu L (linguistic); wiąże się z opóźnieniem półkuli prawej.

    Objawy:

    • Popełnianie w czytaniu wielu błędów rzeczywistych, tj. opuszczanie liter, dodawanie, zniekształcanie wyrazów i tekstu.

Powyższa typologia nie charakteryzuje wyczerpująco wszystkich odmian dysleksji. Jak ukazuje dotychczasowa wiedza i praktyka, dysleksja nie jest jednolitym syndromem zaburzeń. Uwarunkowana ona jest j e d n y m lub też k i l k o m a jednocześnie patomechanizmami (zaburzeniami prostszych funkcji leżących u podstaw złożonej czynności czytania i pisania).

Bibliografia

Bakker D.: Neuropsychologiczna koncepcja dysleksji (oprac. A. Wierzejska), Warszawa 1992.

Bogdanowicz M.: Specyficzne trudności w opanowaniu mowy pisanej i czytanej . W: Diagnoza i terapia zaburzeń mowy red Gałkowski, Tarkowski, Zaleski, UMCS Lublin 1993.

Kaja B.: Zarys terapii dziecka, Bydgoszcz 2001.